رکنا

هوای تهران در عید هم پاک نیست/ ادامه بی توجهی مجرمانه دستگاه های متولی اجرا قانون هوای پاک در ایران

تهران در روزهای خلوت و کم تردد شهر نیز هوای پاک ندارد و سازمان کنترل کیفیت هوا نه از هوای پاک بلکه از هوای قابل قبول پایتخت خبر داد.نقطه تاسف بار ماجرا آنجاست که متأسفانه بسیاری از دستگاه‌ها هنوز نمی‌دانند که قانون هوای پاک چه وظایفی برای آنها در نظر گرفته است.

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، بر اساس اعلام شرکت کنترل کیفیت هوای تهران ، هم اکنون (۳ فروردین ماه) میانگین آلاینده شاخص«ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون» روی عدد ۶۴ و در شرایط قابل قبول قرار دارد. آلاینده شاخص هوای پایتخت طی ۲۴ ساعت گذشته «ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون» با میانگین ۴۵ بود و کیفیت هوای پایتخت در شرایط پاک قرار داشت.

این قابل قبولی وضعیت هوای تهران از نگاه شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در حالی مطرح است که چهاردهم آذرماه سال 1401 معاون قضایی دادستان کل کشور در حقوق عامه و پیشگیری از جرم اعلام کرده بود : دستگاه‎های متولی در اجرا قانون هوای پاک باید در موضوع اجرا قانون اهتمام لازم را داشته باشند چراکه هرگونه کوتاهی و قصور آنها مورد قبول دستگاه قضایی نخواهد بود.از جمله این دستگاه‎ها می‎توان به وزارت نیرو، وزارت کشور، سازمان حفاظت محیط زیست، نیروی انتظامی و وزارت جهاد کشاورزی اشاره کرد.

گفتنی است، بر اساس داده‌های شرکت کنترل کیفیت هوای پایتخت،تهران سال گذشته حتی دو رقمی هم نشد و تعداد روزهایی که پایتخت‌نشینان در سال 1401 هوای پاک تنفس کرده‌اند، یک روز بیشتر از سال 1400 شد. هرچند این آمار نمی‌تواند معیار مناسبی برای مقایسه شرایط هوا در این 2 سال باشد چرا که در سال 1401 تعداد روزهایی که هوای "ناسالم" و "ناسالم برای گروه‌های حساس" بر تهران حاکم بوده است، بسیار بیشتر از سال گذشته است اما این نکته را تاکید می کند که متولیان اجرای هوای پاک در ایران سالهاست که به این مهم توجه نمی کنند و هیچ برخوردی تند و قاطعی هم با تخلف آنان در خصوص بی توجهی به اجرای قانون هوای پاک صورت نگرفته است.

قدمت 50 ساله قدمت آلودگی هوا در ایران

در این جا گفتنی است که قدمت آلودگی هوا در کشور به حدود ۵۰ سال پیش بر می‌گردد، شواهد نشان می‌دهد که آلودگی مربوط به هوا بعد از صنعتی شدن غرب توجه افکار عمومی در این کشورها را به خود جلب کرد، در ایران نیز این مساله در دهه پنجاه همگام با رشد تهران از اواخر دهه چهل شمسی آغاز شد و از آن روز تاکنون نه تنها وضعیت بهتر نشد بلکه روز به روز بر حجم آلاینده ها اضافه شد.اولین برنامه ریزی ها در خصوص آلودگی هوای تهران در سال ۱۳۴۶ در مجلس مطرح شد و بعد از آن با تلاش برخی مسؤولان وقت سازمان محیط زیست طرح‌هایی برای مقابله با آلودگی هوا ارائه شد اما به نظر می‌رسد که گویی کج دار و مریز پیش می‌رفت تا اینکه در سال ۱۳۹۴ لایحه قانون هوای پاک تدوین و به مجلس شورای اسلامی داده شد که بالاخره در ۲۵ تیر سال ۱۳۹۶ بعد از سه سال تلاش قانون هوای پاک در مجلس شورای اسلامی تصویب و به دستگاه‌های مرتبط ابلاغ شد. متولیان اجرا آن نیز مشخص شدند اما همه بی توجهی کردند! باید تاکید کرد که در قانون هوای پاک وظایف دستگاه‌های مرتبط در راستای کاهش آلودگی هوا مشخص و به آنها ابلاغ شد.

دستگاه های مجری قانون هوای پاک در خواب!

ارزیابی‌ها نشان می دهد که دستگاه‌ها در اجرای آن بخش از قانون هوای پاک که به آنها مربوط بود چندان قوی عمل نکردند، مثلاً وزارت راه در کاهش آلودگی صدا ناشی از فعالیت‌های ساختمانی باید دستورالعمل می‌داد که نداده، یا در مدل پیش بینی آلودگی هوا ۵۰ درصد پیشرفت داشته همچنین اجرا و راه اندازی شبکه ملی هشدار و پیش آگاهی رخداد سیل جزو وظایف آنها است که به خوبی اجرا نکردند.

یا اینکه وزارت جهاد کشاورزی در اجرای طرح‌های بیابان زدایی به منظور مهار کانون‌های مستعد بیابان زایی پیشرفتی قابل توجه و مهار کننده ای نداشته است.

یا وزارت صمت نیز ۹ وظیفه در قانون پاک دارد مانند استاندارد یورو ۶، نصب فیلتر دوده و اعمال حداقل حدود آلایندگی خودروهای غیر دیزلی وارداتی که شواهد نمایانگر این است که تا چه میزان به وظایف خود عمل کرده است.

همچنین عملکرد وزارت اقتصاد، سازمان ملی استاندار و سازمان برنامه بودجه حتی به ده درصد هم نمی رسد.

صدا و سیما طبق قانون هوای پاک باید برنامه‌های تبلیغی و یا آموزشی محیط زیستی را رایگان پخش کند اما عملکرد صدا و سیما هم در این بخش کارنامه مردودی دارد .

عملکرد برخی دستگاه‌ها در کاهش آلودگی هوا بسیار کلیدی است مانند وزارت کشور و صمت، قبلاً وزارت نفت کلیدی بود ولی الان بخش عملکرد وزارت کشور و صمت حائز اهمیت تر است.

نمره مردودی سازمان محیط زیست در رصد عملکرد دستگاه های متولی قانون هوای پاک

نقطه تاسف بار ماجرا آنجاست که متأسفانه بسیاری از دستگاه‌ها هنوز نمی‌دانند که قانون هوای پاک چه وظایفی برای آنها در نظر گرفته است.تلاش سازمان محیط زیست برای آگاهی بخشی، رصد عملکرد دستگاه های متولی نیز کارنامه قبولی ندارد.