مهر
هشدار درباره یک همه‌گیری مزمن در تئاتر کودک!/ به حال خود رها شدیم
کارگردان نمایش «سیندرلا» که در تالار هنر روی صحنه است، نبود حمایت لازم برای تولید تئاتر را آسیبی ویروس‌وار دانست که به همه تولیدات تئاتر حمله کرده و قصد بیمار کردن و همه‌گیری مزمن دارد.
مریم کاظمی بازیگر و کارگردان تئاتر و تئاتر کودک و نوجوان که این روزها نمایش «سیندرلا» را در تالار هنر روی صحنه می‌برد، درباره این پرسش که وضعیت روند تولید تئاتر کودک و نوجوان با توجه به شرایط کنونی تئاتر و نبود حمایت‌های لازم چگونه است؟، به خبرنگار مهر گفت: متاسفم که باید بگویم حرف شما درست است و حمایت‌های لازم برای تولید تئاتر وجود ندارد. البته که این آسیب ویروس‌وار به همه تولیدات تئاتر حمله کرده و به نظر می‌آید که قصد بیمار کردن و همه‌گیری مزمن دارد به طوری که همه مجبور شوند نسخه‌های فرمایشی و جایگزین بسیار خطرناک‌تر از خود بیماری را بپیچند. این نسخه‌ها شامل ورود سرمایه‌ها و افراد غیرمتخصص است که ادعا و مطالبه‌ای نداشته باشند و کادر وزارتخانه‌ای ما را برای انجام وظیفه سازمانی‌شان پاسخگو نکنند.
وی ادامه داد: برای انجام این کار تسهیلاتی بسیار بیشتر از فعالان بدنه تئاتر به آنها اختصاص می‌دهند و کمتر سخت‌گیری می‌کنند. طوری که همه یاد می‌گیرند به دنبال یک حامی باشند، در غیر این صورت محکوم به فنا و هدر رفتن سرمایه و کار و تلاش خواهند شد.
همه به حال خود رها شده‌ایم!
کاظمی متذکر شد: تئاتر کودک و نوجوان هم به نظر می‌آید عطای سیاست‌های درست و مستمر را به لقایش بخشیده و سعی دارد کوله‌پشتی‌اش را هر جایی باز کند که اندکی درآمد داشته باشد. خلاقیت نمی‌خواهیم، کار مستمر نمی‌خواهیم. تولید کار جدیدی که هزینه دارد، نمی‌خواهیم! هر نوع تولیدی هزینه دارد، نمی‌خواهیم. هر نقطه و به‌صورت پراکنده سفره‌ای پهن است و همه به حال خود رها شده‌ایم. با عدم حمایت یا حمایت بسیار اندک مادی بخصوص و معنوی در حاشیه با وجود تشکیلات اداری فربه، نمی‌توان آمار داد و تعداد بازبینی‌های اداره نظارت و ارزشیابی آمار تولیدات تئاتر نیست.
این هنرمند با سابقه تئاتر و تئاتر کودک و نوجوان معتقد است به نظر می‌آید اصلاً به تولید تئاتر فکر نمی‌شود. تنها چیزی که چند سالی است باب شده، برگزاری جشنواره‌ها، و نظارت بر جشنواره‌ها و نظارت بر اجراهای ژانرهای مختلف است.
وی افزود: مهم‌ترین بخش هنرهای نمایشی بخش اداری تصویب و ارزیابی و صدور مجوز برای اجراها و پوستر و اقلام تبلیغی است که بسیار منسجم و منظم کار می‌کند.
علاوه‌بر خلاقیت باید خوب هم هزینه کنیم
کاظمی در پاسخ به این پرسش که شرایط اقتصادی موجود تا چه حد به تئاتر کودک و نوجوان آسیب زده است؟، توضیح داد: تولید تئاتر کودک و نوجوان همیشه چند دیدگاه را دنبال کرده است. دیدگاه کارشناسان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، دیدگاه کارشناس‌های وزارتخانه‌ای، دیدگاه انجمن‌ها و تشکل‌های صنفی، دیدگاه روانشناسانه نهادهایی که روش‌های متدیک را می‌پسندند، دیدگاه گروه‌های اجرایی مدرسه‌رو که رابط‌های واسطه‌ای آموزش و پرورش قراردادهای آن را کارسازی می‌کنند، دیدگاه سازمان فرهنگی هنری شهرداری و لزوم فعال کردن فرهنگسراها و سرای محله‌ها، دیدگاه نمایشگران عروسکی که در زمینه تئاتر کودک کار می‌کنند، دیدگاه فعالان عروسکی کودک که برای تولدها و مراسم برنامه تولید می‌کنند و دیدگاه گروه‌های تئاتری آزاد. هر دیدگاهی داشته باشیم همه روی مخاطب همیشگی و مشتاق کودک و نوجوان حساب می‌کنیم. دوست داریم سالن‌های پر و علاقمند داشته باشیم. برای این کار باید غیر از فکر و خلاقیت، خوب هم هزینه شود.
کارگردان نمایش «سیندرلا» یادآور شد: ولی در زمینه نمایش کودک و نوجوان، گاهی با تماشاگرانی روبرو هستیم که انتخاب نمی‌کنند بلکه به صورت اداری و سازمانی برای دیدن تئاترها می‌آیند یا میزبان تئاترها در مکان خود هستند. اینکه هزینه می‌کنند ولی انتخاب نمی‌کنند و فوق برنامه اجباری دارند خیلی از گروه‌ها را از نظر مالی تامین می‌کند ولی آیا وظیفه متولیان تولید تئاتر کودک را منتفی می‌کند؟ آیا مسئولان فرهنگی باید به همین اکتفا کنند و حالا که هر کس گلیم خود را از آب بیرون می‌کشد نیازی به ابزار و کمک نیست؟ بله آسیب این است، خسته می‌شویم، کم و بی‌اهمیت کار می‌کنیم، الویت‌های اقتصاد و معیشت گلوی‌مان را فشار می‌دهد، و نمی‌دانیم به کجا کشیده می‌شویم. زمان می‌گذرد و دیگر هیچ چیز باارزشی باقی نخواهد ماند.
تئاتر هست و زنده است
وی که از هنرمندان حرفه‌ای تئاتر ایران است و به صورت مستمر در عرصه تئاتر کودک و نوجوان فعالیت می‌کند در پاسخ به این پرسش که آیا در این شرایط می‌تواند چشم‌اندازی برای این عرصه از تئاتر داشته باشد؟، تأکید کرد: من همیشه سعی کردم با امیدواری به کارم فکر کنم، زیرا اینکه تئاتر کودک و نوجوان چشم‌اندازی دارد یا خیر وابسته به هیچ شخص و نهاد آزاد یا اداری نیست. تئاتر هست و زنده است. می‌دانم تعداد کسانی که در تئاتر کودک و نوجوان مسیر درستی را دنبال می‌کنند و با هدفمندی پیش می‌روند کم نیست. اگر حمایت‌های درستی وجود داشت و اصولی اندیشیده می‌شد راه هموارتر می‌شد. ولی این به معنی نبودن راه نیست، بیراهه هم راه هست ولی طولانی‌تر است، مثل اینکه در اتومبیل پدال بگذاریم و رکاب بزنیک. حرکت می‌کنیم ولی خیلی خسته می‌شویم.
کاظمی در پایان سخنان خود تصریح کرد: می‌توان خسته نشد و خلاق فکر کرد ولی بیشتر نیروی‌مان صرف حاشیه‌ها و حل مسائل بسیار بدیهی می‌شود. تولید تئاتر ۲۰ درصد حاصل فکر و اندیشه و تلاش گروه اجرایی است، ۸۰ درصد صرف هموار کردن راه‌های سنگلاخی است که قبلاً صاف بوده است. تصور کنید اگر این نسبت تغییر کند چه اتفاقی می‌افتد.
نمایش «سیندرلا» با حضور رضا فیاضی، علی فروتن، حمید گلی، فرهاد شریفی، مریم کاظمی، مهراد زمانی، پریسا فلاح‌زاده، عرفان میدانلو، نازنین صفا، نسیم امیرخسرو، نرگش صفامنش، شادی کارآیین، سعید تاجیک، مهدی رمضان‌زاده، علیرضا عموزاد، سما احمدی به عنوان بازیگر و هنرجوهای نوجوان (به ترتیب حروف الفبا) طاها بصیری، علی جعفرزاده، آلا خرم هنرنما، نیلوفر دری، صدرا خرسند، باران خزلی، ملینا عباسی، آتوسا فروزان، فریماه کیهانی‌تبار، امیرسام مشیری‌مهر، سید مهدیار موسوی، آریا نوائیه، ساعت ۱۹:۳۰ در تالار هنر اجرا می‌شود.
